صفر تا صد لعان

همواره از گذشته تاکنون اختلافات بین زن و شوهر وجود داشته و جز جدا نشدنی هر رابطه ای محسوب می شود. به طوری که حتی عنوان شده دعوا نمک زندگی است.

اما متاسفانه امروزه شاهد هستیم دعوای بین زن و شوهر از حد معمول و رایج آن خارج شده، شک و تردید تمام زندگی را فراگرفته است و حتی منجر به فحاشی و درگیری فیزیکی نیز بین طرفین شده است.

در حقوق ایران یکی از رایج ترین تفریق و جدایی بین زن و شوهر طلاق است اما ما در این مطلب قصد داریم با جدایی و تفریقی که کمتر به آن پرداخته شده است بپردازیم.

معنی لعان به شکل ساده

لعان در لغت به معنای راندن، لعنت و نفرین کردن است. لعان دارای احکام خاص و ویژگی است. به اصطلاح بدین معنی است که؛ مرد مدعی می شود که همسر خود دچار روابط نامشروع شده است (زنا کار است) یا فرزند متولد شده متعلق به او نمی باشد و به وسیله ارتباط نامشروع همسر خود با دیگری متولد شده است.

همچنین خانم نیز ادعاهای مطرح شده از سوی همسر خود را انکار نموده و یا در صورت متولد شدن فرزند آن را متعلق و ملحق به رابطه مشروع خود با همسر خود می نماید.

انحلال عقد نکاح میان زوجین

وقتی لعان دربرابر حاکم شرع (قاضی) تحقق یافت، میان آن دو جدایی می‌اندازد؛ به‌گونه‌ای‌که برای همیشه بر یکدیگر حرام می‌شوند و هرگز امکان ازدواج دوباره‌ی آنها وجود نخواهد داشت. در جدایی میان زوجین با لعان، خواندن صیغه‌ی طلاق و انجام تشریفات آن لازم نیست؛ بلکه خود لعان موجب فسخ نکاح می‌شود و هیچ کار دیگری لازم نیست.

حرمت میان زوجین

پس از لعان، زن و مرد هیچ‌گاه دیگر به یکدیگر محرم نمی‌شوند. پس از این جدایی، زن باید برای ازدواجِ دوباره، عِدّه نگه‌ دارد. در اینجا زن باید همانند زنِ مطلقه به‌انداز‌ه‌ی سه طهر (پاکی از خون حیض که حدودا برابر ۳ ماه است) عدّه نگه‌ دارد. در دوران عدّه، زن نمی‌تواند ازدواج کند؛ ولی پس از آن مشکلی ندارد.

حدِ قذف و حدِ زنا

پس از لعان، حدِ قذف (۸۰ ضربه‌ی شلاق) از مرد و حدِ زنا (که نوع و کیفیت آن با توجه به شرایط گوناگون متفاوت است) از زن ساقط می‌‌شود؛ اما اگر مرد پس از اتهام قذف فحشا، لعان کرد، ولی زن از لعان خودداری ورزید -یعنی سوگندها و جمله‌هایی را که باید بگوید، نگفت- مرد از حدِ قذف رهایی می‌یابد؛ ولی زن محکوم به حدِ زنا می‌شود.

لعان برای نفی ولد

در لعان برای نفی ولد، افزون بر آثار بالا، نسبت والد و فرزندی میان آن فرزند و مرد و خویشاوندان آن مرد قطع می‌شود و از همدیگر ارث نمی‌برند؛ اما نسبت میان فرزند و مادرش و خویشاوندان او قطع نمی‌شود و از همدیگر ارث می‌برند. 

لعان برای نفی ولد

در لعان برای نفی ولد، افزون بر آثار بالا، نسبت والد و فرزندی میان آن فرزند و مرد و خویشاوندان آن مرد قطع می‌شود و از همدیگر ارث نمی‌برند؛ ولی نسبت میان فرزند و مادرش و خویشاوندان او قطع نمی‌شود و از همدیگر ارث می‌برند.

نسبت دادن زنا به همسر

نکته دیگر در خصوص نسبت دادن رابطه نامشروع (زنا) به خانم بدون داشتن مدارک و دلایلی که بتواند ادعای خود را اثبات نماید یک جرم محسوب شده و درصورت شکایت خانم از این موضوع به ۸۰ ضربه شلاق محکوم خواهد شد.

مگر اینکه نسبت دادن همراه با لعان باشد که در این صورت علاوه بر طی تشریفات و آثار بیان شده، دیگر خانم به جهت این نسبت دادن نمی تواند از آقا شکایت نماید و خواستار مجازات ۸۰ ضربه شلاق باشد، حتی اگر ادعای مرد مبنی بر زنا بدون دلایل و مدارک باشد.

حال اگر دعوای نفی نسب ثابت شود می تواند دلیلی مبنی بر صحت ادعای مرد مبنی رابطه نامشروع همسر خود باشد و بدین جهت علیه همسر خود شکایتی تحت عنوان زنای محصنه مطرح نماید.

نتیجه گیری

پس از بیان مطالب فوق و به عنوان نتیجه گیری از آنچه که گفته شد باید گفت که لعان یکی از انواع تفریق و جدایی بین زن و مرد است که دارای تشریفات خاصی است و به موجب آن زن و مرد به طور دایمی بر یکدیگر حرام می شوند.

لعان هم به جهت ادعای مرد در خصوص ارتباط نامشروع خانم با دیگری محقق می شود و هم در صورت متولد شدن فرزند و اعتقاد مرد بر اینکه طفل متولد شده متعلق به او نمی باشد.