شرایط شکایت کارفرما به دلیل ترک کار

کارگر و کارفرما مطابق با قانون کار یک سری تکالیفی نسبت به یکدیگر دارند که قانون هر دو طرف را الزام به رعایت آن نموده است و در صورت نقض هر یک از این تکالیف، وی را الزام به جبران خسارت طرف دیگر نموده است در این مطلب قصد داریم مختصری به این تکالیف و به ویژه ترک کار توسط کارگر بپردازیم.

تکالیف کارفرما در مقابل کارگر

همانطور که اشاره شد تکلیف قرارداد های کارگر و کارفرما دوطرفه است پس از تشریح وظایف کارگر، می بایست به وظایف کارفرما نیز پرداخته شود.

  وظایف کارفرما در مقابل کارگر عبارتند از:

 پرداخت حقوق: همانطور که در خصوص مهمترین و اصلی ترین وظیفه کارگر به انجام کار اشاره شد، اصلی ترین و مهم ترین وظیفه و تکلیف کارفرما نیز پرداخت مزد و حقوق مورد توافق یا حقوق تعیین شده مطابق با وزارت کار است.

 رعایت شرایط کار: منظور از شرایط در این قسمت، درخواست انجام کار از کارگر مطابق با توافق انجام شده در قرارداد، قانون یا عرف برای مثال کارفرما نباید درخواست انجام کار خارج از وقت و ساعت کار را از کارگر بخواهد یا شرط بر انجام کار بیشتر از آنچه معمول و عرف است را کارگر بخواهد.

 رعایت الزامات قانونی: یک سری از توافقات و شرایط و الزامات در قرارداد بین کارگر و کارفرما شکل می گیرد. اما الزاماتی توسط قانون گذار برای کارفرما به وجود آمده است که کارفرما را مکلف به انجام آن نموده است مواردی از جمله؛ مرخصی استعلاجی، مرخصی زایمان، ممنوعیت بکارگیری افراد کمتر از پانزده سال و…

 بیمه نمودن کارگران: از جمله وظایفی است که قانون کارفرما را مکلف به انجام نموده است. حتی این امر به قدری مهم بوده است که در صورت عدم انجام آن توسط کارفرما، به محکوم شدن کارفرما به جزای نقدی خواهد شد.

 تأمین ایمنی کارگاه: کارگر برای انجام کار مدنظر کارفرما می بایست از تمام اصول ایمنی و حفاظتی برخوردار باشد و همچنین وسایل و ابزار آلاتی که کارگر با آن مشغول کار میشود نباید دارای نقص فنی باشد؛ چرا که در صورت وجود هرگونه آسیب و خسارت به موجب نقص ابزار و وسایل، کارفرما مسئول تمامی خسارات وارده خواهد بود.

پس از بیان وظایف هر دو طرف قرارداد های کار، لازم است به یک مورد خاص که توسط کارگران به تصور اینکه نقض تعهد مسئول نمی شود و مسئول نخواهند بود می پردازیم.

ترک کار توسط کارگر

همانطور که اشاره شد کارگر در قبال کارفرما دارای یک سری وظایف است که مهم ترین آن اتمام صحیح کار مدنظر کارفرما است. حال در صورتی که کارگر پیش از اتمام قرارداد یا پیش از به پایان رساندن کار موردنظر از به اقدام به ترک کار نماید در برابر کارفرما مسئول کلیه خسارات وارده می باشد.

مورد گفته شده در خصوص وجود قرارداد بین کارگر و کارفرما است. اما سوالی که در این زمینه ممکن است به وجود آید این است که آیا درصورت عدم وجود قرارداد فی مابین کارگر و کارفرما آیا بازهم این امکان وجود دارد که کارگر بدون اجازه و رضایت کارفرما قبل از اتمام کار، کار را ترک نماید؟

در این خصوص می بایست در ابتدا گفت که، در قرارداد های بین کارگر و کارفرما الزامی در خصوص مکتوب بودن آن نیست بلکه به صورت شفاهی هم معتبر خواهد بود.

جدای از این موضوع حتی اگر قراردادی بین طرفین وجود نداشته باشد و در صورتی که کارگر انجام عمل مدنظر کارفرما را قبول کرده باشد، درصورت ترک کار بدون رضایت و اطلاع کارفرما و همچنین درصورت ورود ضرر و خسارت به کارفرما،کارگر در این باره مسئول می باشد.

در چه صورتی کارگر در خصوص ترک کار مسئول نمی باشد؟

برای اینکه کارگر مسئولیتی متوجه وی در صورت ترک کار نگردد، لازم است استعفای خود را چه به صورت شفاهی یا کتبی به کارفرما اعلام کند.

همچنین به صرف استعفا نیز نباید کار را ترک نماید بلکه می بایست کماکان به کار خود تا ظرف مدت سی روز ادامه دهد تا کارفرما قادر باشد به جای وی فردی را جایگزین نماید سپس پس از گذشت سی روز می تواند کار را بدون داشتن مسئولیت ترک نماید.

طریقه شکایت کارفرما از کارگر

در صورتی که کارگر به وظایف گفته شده عمل ننماید این حق برای کارفرما به وجود خواهد آمد تا با به همراه داشتن کلیه مدارک و مستندات به اداره کار مراجعه نموده و شکایت خود را از کارفرما ثبت نماید.

موضوع ابتدا در هیات تشخیص مطرح می شود و طبق رویه ای که در دعاوی مربوط به کارگر و کارفرما وجود دارد ابتدا پیش از رسیدگی به اصل موضوع سعی در ایجاد صلح و سازش بین طرفین می شود و در صورت میسر نشدن این امر به دلایل طرفین رسیدگی و در نهایت رای صادر می شود.

لازم به ذکر است رای صادره قابل اعتراض در هیات حل اختلاف خواهد بود.

ترک کار بدون قرارداد

ترک کار کارگر در صورت نداشتن قرارداد یکی از مواردی است که در این مطلب به آن پرداخته شده است و این موضوع که چه زمان شکایت کارفرما از کارگر به دلیل ترک کار اتفاق می افتد به تفصیل بیان شده است. ترک کار کارگر بدین معناست که کارگر بدون اینکه دلیل موجهی داشته باشد، کار خویش را ترک نماید و آنچه با اهمیت است این است که کارگر پیش از این اقدام، موضوع عدم ادامه همکاری  را به کارفرمای خویش اطلاع نمی دهد.

آنچه مسلم است زمانی که فردی به کاری مشغول می گردد مسئولیت کار مورد نظر با اوست و کارفرما به تبع اعتمادی که به کارگر مزبور داشته است کار را به وی  می سپارد و مسلما کارفرما برنامه ریزی هایی نیز جهت این امر لحاظ کرده است،

از این رو چنانچه کارگر بدون توجه به این موضوع در اثنای عمل و زمانی که همچنان با کارفرما قرارداد دارد از ایفای وظایف خویش امتناع نماید، بدون شک، به کارفرما خساراتی وارد می گردد که  شاید جبران آن در آتی به سهولت امکان پذیر نباشد.

فلذا قانون گذار این عمل کارگر را مزموم شمرده است و به کارفرما این حق را اعطا نموده است که بابت خساراتی که از ترک کار بدون دلیل موجه کارگربه او وارد شده است به مراجع صالح شکایت نماید.

ممکن است فی مابین کارگر و کارفرما قرارداد کتبی منعقد نشده باشد، در چنین مواقعی کارگران بر این تصور هستند که به جهت عدم وجود قرارداد کارکتبی، هر زمان که بخواهند می توانند کار خویش را ترک نمایند در حالیکه چنین تصوری کاملا اشتباه است،

اما آنچه تفاوت ایجاد می نماید این است که در چنین مواقعی که قرارداد کتبی فی مابین کارگر و کارفرما وجود ندارد کارفرما در صورتی که اثبات نماید رابطه کارگر و کارفرمایی فی ما بین کارگر و کارفرما وجود داشته است و کارگر با وجود چنین رابطه ای کار خویش را ترک نموده است، می تواند از این جهت از کارگر شکایت نماید و مطالبه خسارت نیز نماید.

به عبارت دیگر ابتدا کارفرما موظف است اثبات نماید که رابطه کارگر و کارفرمایی وجود داشته و کارگر با وجود چنین رابطه ای و قرارداد شفاهی اقدام به ترک کار غیر موجه کرده است.

مهلت اعلام ترک کار

چنانچه کارگری به هر دلیلی قصد ادامه همکاری با کارفرما را نداشته باشد لازم است که این موضوع را به کارفرما اطلاع دهد . در این مواقع لازم است مراتبی طی شود.

کارگر بایستی استعفای خویش را به صورت کتبی و یا شفاهی به کارفرما اعلام نماید.

متن درخواست استعفا متنی کوتاه و تنها از این جهت است که نشان  دهد کارگر دیگر قصد ادامه همکاری با کارفرما و عملی را که بدان مشغول است را ندارد .

لازم است که کارگری که استعفا داده است ،چنانچه با استعفای وی موافقت گردد، در مدت 30 روز همچنان به کار خویش ادامه دهد تا کارفرما در این مهلت بتواند نیرویی را جایگزین کارگر مستعفی نماید و از این جهت متحمل زیان نگردد.

اثبات ترک کار

چنانچه کارگری بدون عذر موجه اقدام به ترک کار نماید و کارفرما از این امر مطلع گردد لازم است که، ترک کار کارگر را به اداره کار محل اعلام نماید، این موضوع باعث می گردد که در صورت شکایت از کارگر، اثبات ترک کار کارگر به سهولت امکان پذیر باشد.

تفاوت غیبت و ترک کار

بر خلاف تصور بسیاری از افراد که ترک کار و غیبت را یکی می دانند اما این دو مقوله یکی نمی باشند و تفاوت دارند اگر چه هر دو این موارد با استناد به ماده 27 قانون کار قصور کارگر محسوب می گردند. قانون گذار در ماده 27 قانون کاراز قصور کارگر صحبت نموده است و در این مواقع حق فسخ قراردادکار را به کارفرما اعطا نموده است.

ترک کار  و غیبت غیر موجه کارگر نیز از موارد قصور کارگر محسوب می گردد که کارفرما می تواند قرارداد را فسخ نماید و یا مطالبه خسارت از جهت ترک کار کارگرنماید.

ذکر نکته مهم :

چنانچه کارفرما بخواهد از جهت غیبت کارگر ، او را اخراج و قرارداد را با وی فسخ نماید لازم است که  میزان غیبت از حد مقرر بیشتر باشد تا مجوز فسخ و اخراج کارگر برای کارفرما وجود داشته باشد .

نتیجه گیری مبحث

در پایان و با توجه به آنچه که گفته شد؛ کارگر و کارفرما هر کدام در مقابل یکدیگر یکسری تکالیف و تعهدات دارند که در صورت نقض هرکدام توسط طرف مقابل این حق برای کارگر یا کارفرما به وجود می آید که با مراجعه به اداره کار و طرح موضوع خواستار محکومیت طرف مقابل و پرداخت خسارت به او بشود.

یکی از این نقض تعهدات که توسط کارگر محقق می شود ترک بدون اطلاع و رضایت کار توسط کارفرما می باشد.

بنابراین در صورت ترک کار بدون رضایت و یا حتی ترک کار بدون قرارداد از سوی کارگر، کارگر مسئول تمام خسارات وارد بر کارفرما می باشد.