کلاهبرداری پانزی

طرح پانزی که به بر اساس نام طراح آن آقای چارلز پانزی نامگذاری شده است، به صورت کاملاً اتفاقی و بدون برنامه ریزی قبلی خلق شد.

بدین شکل که آقای پانزی در دهه ۲۰ قرن بیستم میلادی با فروش کوپن های بین المللی تمبر پستی افراد را دعوت به خرید با با پرداخت سود ۵۰ درصد سی روزه و ۱۰۰ درصد شصت روزه تشویق می کرد که در آن زمان با توجه به ایده و تفکر پشت پرده آن، مردم برای اینکه از این سود سرشار عقب نمانند، فوج فوج برای سرمایه گذاری بر روی طرح آقای پانزی روانه شده و به مرور سرمایه کلانی جمع و طرح به روز فروپاشی خود نزدیک و از هم می پاشد و اینجاست که سرمایه گذاران صرفاً با گرفتن چند قسط از سود خود، اصل سرمایه را باخته و دیگر امیدی به برگشت ندارند از همین رو آقای چارلز پانزی در تاریخ امریکا به بدنامی در عرصه کلاهبرداری شهره شد.

اما به زبان ساده تر این طرح یا کلاهبرداری پانزی به چه نحو کار می کند؟

بهتر است موضوع را با مثالی ملموس تشریخ شود؛ فرض کنید شرکت صادرات و واردات زعفران با تبلیغات گسترده در فضای مجازی و روزنامه ها به دنبال جذب سرمایه گذار است با این محتوا که به ازای حداقل ۱۰۰ میلیون تومان ماهیانه سود ۱۵ درصد یا کمتر یا بیشتر دریافت کند مشروط بر اینکه اصل سرمایه محفوظ و در دوره های سه ماهه، شش ماهه و یکساله سرمایه گذار می تواند قرارداد را فسخ و اصل سرمایه را مطالبه کند و همچنین از بابت تضمین پرداخت سرمایه به دو برابر مبلغ سرمایه گذاری شده، سفته تودیع می شود و همچنین شرکت قابلیت استعلام از طریق مراجع ثبتی و رسمی را دارد.

این طرح اولیه کلاهبرداری پانزی است برای جذب سرمایه گذار؛ اما همانطور که در آگهی نوشته شده بود، سرمایه گذار می تواند بعد از سه ماه قرارداد را فسخ کند و اصل سرمایه را مطالبه کند.

چطور طراح پانزی می تواند در سه ماه کلاهبرداری کند و سرمایه کلانی جمع کند؟؟

کلاهبردار یا طراح پانزی از صبر بالایی برخودار است و تا زمانی که به آن هدف خود در طرح نرسد هیچگاه اقدام به فروپاشی طرح نمی کند بلکه پیروزی کلاهبردار پانزی در ترویج دیگران به آوردن سرمایه است بدین نحو که سرمایه گذار اول، سرمایه ای بالغ بر یک میلیارد می آورد و مطابق با قرارداد که عموماً در حضور یک وکیل دادگستری یا به اصطلاح وکیل بین ­المللی (که صرفاً نقش پوشش را دارد) منعقد شده، سرمایه گذار بعد از سه ماه جدای از سود پول، قرارداد را فسخ و اصل سرمایه را می گیرد.

این خود اعتمادی در سرمایه گذار ایجاد می کند که مطابق با وعده خود عمل کردند و آن سرمایه گذار می شود مبلغ طراح پانزی برای معرفی کلاهبردار به دیگران و یا اینکه به مرور که تعداد سرمایه گذاران بیشتر می شود.

کلاهبردار پانزی از اصل سرمایه سرمایه گذاران جدید سود سرمایه گذاران قدیمی را پرداخت می کند و همین رویه ادامه دارد ممکن است یکسال و ممکن است چند سال تا اینکه کلاهبردار پانزی به هدف مالی پیش بینی شده در طرح پانزی برسد.

در واقع تفاوت آنجا محسوس می شود که سرمایه گذاران طرح پانزی در واقع هر کدام تابلوی گویای تبلیغاتی کلاهبردار پانزی می شود بدون اینکه تبلیغاتی در حجم گسترده کند همین امر اعتماد را برای سرمایه گذاران جدید فراهم می کند و بدون درنگ و تردید اقدام به سرمایه گذاری می کنند.

پس از آنکه طراح پانزی به هدف مالی در طرح خود رسیدی، شاید در کمتر ۲۴ ساعت نسبت به فروپاشی و منحل کردن این طرح نموده و سرمایه گذاران را با انبوهی از سرمایه از دست رفته تنها می گذارد.

در دهه ۷۰ شمسی قرن حاضر، برخی از مؤسسات مالی و اعتباری با بهره گیری از این طرح نسبت به کلاهبرداری از مردم اقدام کردند و می توان گفت کلاهبرداری پانزی امری جدید نیست و عموماً کلاهبرداران پانزی در شرایط شدید تورمی ظاهر می شوند چون مردم برای اینکه اصل سرمایه و پول خود را حفظ کنند و اینکه تجربه و تخصصی در سرمایه گذاری ندارند، به این اشخاص روی می آورند.

کاربران اینترنت مراقب ترفند پانزی باشند

سرهنگ دوم علی قهرمان طالع رئیس پلیس فتا استان اردبیل گفت: شرکت‌های خارجی با تبلیغات در زمینهٔ‌ بورس‌های خارجی، جذب سرمایه با فعالیت‌های هرمی و وعده "رویای یک‌شبه پول‌دار شدن" جوانان را در دام خود گرفتار می‌کنند. اخیرا سایت‌های کلاهبرداری بانام‌ شرکت‌های خارجی در فضای مجازی با تبلیغات در زمینه بورس‌های خارجی، جذب سرمایه کرده و با وعده "رویای یک‌شبه پول‌دار شدن" جوانان را فریب داده فعالیت‌های هرمی خود را دنبال می‌کنند.

وی افزود: کاربران فضای مجازی توجه کنند که عدم ارائه تضمین و مستندات در خصوص پروژه‌های در دست اجرا، عدم فعالیت تجاری، عدم وجود طرح منطقی برای سرمایه‌گذاری، ادعای پرداخت سودهای کلان و غیرمتعارف، جذب اعضاء به‌صورت هرمی و پرداخت پاداش مبتنی بر کسب تعادل و به‌صورت باینری، کلاه‌برداری بودن این شیوه "به روش پانزی" را آشکار می‌سازد.

این مقام انتظامی افزود: هم‌وطنان و مخصوصاً جوانان توجه داشته باشند که این شرکت‌ها با وعده برگشت سرمایه با بازدهی بالا(اصطلاحاً هایپ) آن ها را فریب داده و از این راه میلیون‌ها دلار ارز از کشور خارج می‌کنند. از کاربران تقاضا دارم اسیر این وعده‌ و وعیدها نشده و مراقب سرمایه و پول خودشان باشند.  

رئیس پلیس فتا استان اردبیل گفت: با توجه به اینکه ترفند پانزی یک عملیات سرمایه‌گذاری کلاهبردارانه ‌است که در آن کلاه‌برداران سود اعضاء را از همان پول سرمایه‌گذارهای جدید و بعدی پرداخت می‌کنند و عملاً هیچ عملیات اقتصادی توسط شخص یا سازمانی اجرا نمی‌شود، توصیه می‌کنم، هم‌وطنان عزیز در صورت تمایل به سرمایه‌گذاری می‌توانند در بورس‌های داخل کشور فعالیت کنند.