ارث غایب مفقودالاثر

ارث در لغت به معنای انتقال غیرقراردادی چیزی، از شخص به دیگری و نیز به معنای باقی‌مانده چیزی است و در اصطلاح حقوقی مقصود از آن، انتقال مالکیت اموال میت، پس از فوت به ورّاث او است.

قانونگذار در کلام خود کسی را که ارث می‌برد وارث؛ متوفی را مورّث، و اموال و دارایی متوفی در حین فوت وی را، ترکه می‌نامد. به گزارش پژوهشکده باقرالعلوم، به‌‌موجب ماده 1011 قانون مدنی، هرگاه کسی مدت نسبتاً طولانی در اقامتگاه خود حاضر نبوده و از او به هیچ‌وجه خبری در دست نباشد، غایب مفقودالاثر نامیده می‌شود.

در مورد ارث بردن چنین شخصی باید گفت، تا زمانی که حکم موت فرضی غایب، صادر نشده است، حیات وی استصحاب می‌شود یعنی زنده فرض می‌شود و می‌تواند از مورّث خود ارث ببرد. به استناد ماده‌ 879 قانون مدنی، اگر میان ورثه‌ متوفی، غایب مفقودالاثری باشد، سهم‌الارث او باید تا زمان روشن شدن قطعی وضعیت وی، تأمین و حفظ شود.

 در صورتی که محقق شود غایب، قبل از مورّث مرده است، سهم او به سایر وراث برمی‌گردد. در غیر این صورت، به خود او می‌رسد و در صورتی که معلوم شود پس از مرگ مورّث، مرده است، به ورثه‌ او خواهد رسید. هر‌گاه بین ورثه متوفی، شخص غایبی باشد که قبلاً برای اداره‌ اموال خود کسی را معین نکرده و کسی هم نباشد که قانوناً حق تصدی اموال وی را داشته باشد، دادگاه برای او امینی معین کرده و سهم‌الارث غایب را به او می سپارد. بعد از صدور حکم موت فرضی غایب یا معلوم شدن موت حقیقی یا زنده بودن وی، سمت امین زائل می‌شود.